Verslag Bezoek DNA aan de Goudsector 4 - 5 nov 2011

Op 4 en 5 november 2011 is een delegatie van DNA o.l.v. Dhr. Rabin Parmessar vertrokken richting Brokopondo om een bezoek te brengen aan IAMGOLD Rosebel Goldmines.

In deze delegatie waren o.a. vertegenwoordigd leden uit de commissies ATM, NH, Financien en Staatsuitgaven. In totaal participeerden 10 DNA leden in deze missie.

Het doel van deze missie was: Informeren van DNA leden over de actuele situatie in de Goudsector. Deze sector is gegroeid tot de belangrijkste mijnbouw sector in Suriname mede door de stijgende wereldmarktprijzen en buitenlandse investeringen. Daarnaast is Ordening van de kleinschalige goudwinning in 2011 een prioriteitsgebied van de regering geworden. Wetgeving in deze sector zal in DNA prioriteit hebben in de komende jaren en alszodanig heeft deze missie ten doel kennis en informatie te krijgen over de problematiek in de sector.

In de voorbereiding heeft een gesprek plaatsgevonden op woensdag 2 november met de Vakbond van IAMGOLD o.l.v. Dhr Brug en dhr. Lenza. In dit voorgesprek werden de belangrijkste aandachtspunten van de arbeidssituatie door de vakbond naar voren gebracht. Omdat de tijd hier kort was, is dhr. Lenza opnieuw uitgenodigd voor de briefing gepland in de avond waarbij de DC van Brokopondo dhr. Verno Pryor een presentatie zou houden t.b.v. de delegatie.

Bij IAMGOLD was er een meeting gepland met het Management om te bespreken: Milieu , Productie , Financieel en HRM Beleid en Statistieken. Daarna zou plaatsvinden een site visit aan de Mill, Raffinaderij & Mijn. Na het bezoek aan Rosebel Gold Mines is een bezoek aan de Nieuw Koffiekamp small scale mining groep Makamboa gebracht. In de avonduren werd in Berg en Dal Conference Room door DC Brokopondo Dhr. Verno Pryor een presentatie gehouden over zijn visie als DC op de Kleinschalige Goudwinning in Brokopondo en IAMGOLD problematiek en visie.

Op de tweede dag was een bezoek aan de Commissie Ordening Goudsector gepland op Maripaston (Para). Voor het vertrek naar Maripaston vond te Berg en Dal Ressort een briefing sessie Commissie Ordening Goudsector, onder leiding van dhr Linscheer en dhr Dompig. Door hen vond een evaluatie plaats van de activiteiten van de COGS sinds de start in januari 2011. Hierna vertrok de delegatie per helicopter vlucht richting Maripaston. Te Maripaston was er door de overflight een goed beeld van de negatieve milieu effecten van het mijnen. Er vond een ontmoeting plaats met porknokkers, kleine mijnbouwers, batemannen en andere stakeholders zoals winkeliers. Ter verduidelijking wordt hier vermeld dat er enkele weken voor het bezoek een incident heeft plaats gevonden in de mijn van Maripaston waarbij de goudkoorts leidde tot verlies van mensenleven en een opstand waarbij winkels in brand werden gestoken. De lokale bevolking greep tijdens dit bezoek de kans aan om de DNA-leden te spreken over de problematiek. Na deze missie vertrok de delegatie terug naar Berg en Dal. In een nabespreking werden de belangrijkste conclusies en aandachtspunten van het bezoek aan de goudsector geformuleerd. De COGS reageerde hierbij nog op enkele punten. Hierna werd het bezoek afgerond en vertrok de delegatie terug naar Paramaribo.

Belangrijke conclusies en aanbevelingen

Door alle partijen inclusief de kleine mijnbouwers werd aanbevolen: “Ordening is absoluut noodzakelijk.”

Voorts gaf DC Brokopondo aan:

• Momenteel zijn er 40 lokaties in Brokopondo waar goudwinning plaatsvindt.
• Volgens DC Brokopondo heeft het district geen probleem met “werkloosheid” en hangjongeren dankzij goud, handel, landbouw. De meeste jonge mannen gaan naar de goudvelden.
• Jonge mannen van het gebied investeren terug in de lokale gemeenschap
• Stop de kleinschalige goudwinning niet, maar pak de negatieve effecten aan.
• Geef concessierechten aan entiteiten zoals Makamboa
• Versterk de politie en bestuursdienst om meer controle uit te oefenen op de goudvelden
• Educatie en voorlichting is van belang

Na het bezoek aan Nieuw Koffiekamp was de conclusie:

• Het is niet goed dat het dorp Nieuw Koffiekamp in een concessiegebied is weggeven door de overheid, te meer omdat de transmigratie van 1964 t.g.v. de stuwdam en de vorming van het stuwmeer al voor verhuizing van dit dorp heeft gezorgd.
• De problematiek m.b.t. drinkwater en de weg zou door DNAleden doorgegeven worden aan de betreffende authoriteiten.
• Dat er conflicterende informatie is met IAMGOLD

De kleinschalige mijnbouwers:

• Men wil ordening en staat open voor nieuwe methoden.
• Men wil een goudbeurs in Brokopondo.
• Follow-up: St. Makamboa zal brieven schrijven aan de Vz. van DNA voor problemen en deze uitnodigingen.

IAMGOLD:

• IAMGOLD heeft veel informatie gegeven en er is een open gesprek geweest met directie en staf waaraan follow-up gegeven zal worden.
• De heer Asabina geeft aan dat momenteel een fiscaal en belasting onderzoek loopt van Suriname als aandeelhouder van IAMGOLD vanwege de geruchten dat het bedrijf manipuleert met cijfers.
• Het is 12 uren werken en nog eens 2 uren werkoverdracht wat neer komt op 14 uren per dag.
• Pepmiddelen gebruikt men om deze uren aan te kunnen met allerlei gevaarlijke gevolgen. O.a. de Draglines e.a. zwaarmaterieel: 12 uren rijden is gevaarlijk.
• Een kort bezoek aan de barakken van de werknemers leidde tot de conclusie dat deze situatie niet lang vol te houden zou zijn voor een volwassen persoon. De kamer werd door 4 personen gebruikt en nog wel in shifts: terwijl 2 personen in de dagshift draaien, slapen 2 anderen in de kamer. Hierdoor is er geen privacy en is de situatie niet geschikt voor langdurig werken of voor een gezin.
• Follow-up: Met de vakbond en directie zal een traject doorlopen worden.

Maripaston: situatie en meeting

In het Commissariskondre gebied (Maripaston) is men enkele maanden geleden begonnen met goudwinning na een grote goudvondst. Naar mate er meer goud werd gevonden, kwam er meer conflict. Daarna is de overheid begonnen met de ordening. Geen van de partijen had mijnbouwrechten en Grassalco is toen tot toezichthouder gemaakt. In Oktober heeft zich echter een incident voorgedaan waarbij een jonge bateman is doodgeschoten. Het directe gevolg is een oproer geweest waarbij winkels geplundert en in brand zijn gestoken. Sindsdien heeft de gewapende macht ingegrepen en is een noodsituatie afgekondigd. De verdachte, een veiligheidsman van Mozart Security is ondertussen opgepakt door de politie. De oproerkraaiers die de plundering hebben meegedaan, lopen volgens de werkers in Maripaston nog rond op vrije voeten. De COGS heeft een aantal maatregelen genomen in het gebied om herhaling te voorkomen.

Een menigte verzamelde zicht op de dag van het bezoek rondom het hoofdkwartier van de Ordeningsgroepen. Velen die het gebied verlaten hadden na het incident, waren speciaal afgereist terug naar Maripaston toen ze hoorden dat er een delegatie van DNA leden op bezoek kwam. In open communicatie waarbij aanwezig waren: de DNAleden, de stakeholders (kleine mijnbouwers, batemannen en winkeliers), de Commissie Goud Ordening en de pers is zowel door DNA leden als door aanwezige stakeholders vragen gesteld. Door sommige leden werd nochtans ervaren dat er toch angst en onbevredigde gevoelens waren onder de aanwezigen.

Eindconclusies COGS:

• De COGS is pas 10 maanden bezig en dit is indrukwekkend.
• Er is nog geen 30% van de sector in kaart gebracht.
• Registratie wordt opgehouden door conflictbeheersing: er moet intern een aparte unit komen voor conflictbeheersing.
• Volgens dhr Dompig worden er fouten gemaakt, maar de COGS heeft een sterk zelfreinigend vermogen. De lessen worden verankerd in de structuur en er wordt geleerd uit fouten.

Aanbevelingen van DNAleden:

• In de kleinschalige goudsector is van belang: Hoe gaan mensen om met de opbrengsten. Dit is een zorgpunt. Programma’s om mensen te helpen die heel veel geld krijgen, maar er niets van overhouden. Gezinnen hebben er geen voordeel aan.
• Arbeiders misstanden bij IAMGOLD alsook in de kleinschalige mijnbouw moeten aangepakt worden. Er moeten hierover vragen komen aan de regering o.a. “Wet voor bescherming van contractarbeiders”.
• Aandacht voor gezondheidszorg bij ordening: De gezondheidssituatie: er is aandacht nodig voor drinkwaterbronnen als er 100 m en dieper wordt gegraven. In Maripaston werd een vliegenplaag ervaren, vooral tijdens het eten. Graag instanties betrekken die gaan over gezondheidszorg. Met een ziek volk kan je weinig doen.
• Er is gezien dat het gezag terugkomt. Het is het begin en niet gemakkelijk. Het is van belang om DNA te blijven informeren.

Follow-up: Voornemen van DNA is er om Benzdorp te bezoeken en dit bezoek wordt alszodanig voorbereid.